ارزیابی کاربری اراضی شهری کلانشهر اهواز برپایه عدالت فضایی با استفاده از مدل lqi و روش نزدیکترین همسایه مجاور

مقدمه و هدف پژوهش: دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن از مولفه های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین وفضای شهری به لحاظ طبیعی، کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی و اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و به تبع آن ابعاد واهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار غنی و وسیعتر شده است. برنامه ریزی کاربری اراضی شهری به مثابه آمایش اراضی شهری، به چگونگی استفاده وتوزیع وحفاظت اراضی، ساماندهی مکانی – فضائی فعالیتها و عملکردها بر اساس خواست ونیازهای جامعه شهری می پردازد و انواع استفاده از زمین را مشخص می کند .هدف این پژوهش شناخت و ارزیابی کاربری های شهری از منظر عدالت اجتماعی به منظور دستیابی به معیارهای مناسب و اصول برنامه ریزی توسعه پایدار شهری است. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که با در نظر گرفتن دو شاخص مهم و مؤثر در کاربری اراضی (شامل ظرفیت و عدالت اجتماعی) و به کارگیری روش نزدیکترین همسایه مجاور در نرم افزارgis و مدل ضریب مکانی lqi کاربری های شهری در سطح مناطق شهر اهواز را مورد بررسی و ارزیابی کمی و کیفی می کند. یافته­ها: ارزیابی کمی وضع موجود سطوح و سرانه های کاربری ها در مناطق هفت گانه شهر اهواز براساس مدل lqi در اکثر مناطق نشان داده که ضریب سرانه پایین تر از یک است و با کمبود مواجهه اند. همچنین یافته های بخش کیفی براساس روش نزدیکترین مجاروت نیز نشان می دهد، که کاربری هایی چون کاربری مسکونی، فضای سبز، مذهبی، بهداشتی – درمانی، صنعتی، اداری، تأسیسات و تجهیزات شهری در سطح شهر اهواز براساس الگوی کاملاً خوشه ای توزیع شده است. یعنی تجمع و تمرکز این کاربری ها عدالت محور نبوده و در نقاط خاصی از شهر تمرکز یافته اند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گویای آن است که کاربری ها در سطح کلانشهر اهواز پراکنش فضایی مناسبی ندارند و در ضمن تحلیل کاربری ها با شاخص ظرفیت و عدالت اجتماعی نشان از آشفتگی کمی و کیفی کاربری های مناطق هفت گانه اهواز دارد.